اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب
اعاده دادرسی یکی از راهکارهای استثنایی در نظام حقوقی است که به افراد امکان میدهد آرای قطعی را در صورت وجود شرایط خاص، مورد بازبینی قرار دهند. یکی از مهمترین دلایلی که میتواند زمینهساز اعاده دادرسی شود، حیله و تقلب است. در این مقاله، به بررسی مفهوم اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب، شرایط پذیرش آن، رویه قضایی و نکات کلیدی آن میپردازیم.
مفهوم اعاده دادرسی و جایگاه آن در حقوق ایران
اعاده دادرسی یک راهکار استثنایی برای بررسی مجدد احکام قطعی است که در ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی پیشبینی شده است. این نهاد حقوقی زمانی اعمال میشود که یکی از جهات قانونی برای بیاعتباری رأی صادره وجود داشته باشد. از جمله این جهات، حیله و تقلب در دادرسی است که میتواند مسیر رسیدگی را به شکل نادرستی تحت تأثیر قرار داده باشد.
مصادیق حیله و تقلب در اعاده دادرسی
حیله و تقلب در دادرسی زمانی رخ میدهد که یکی از طرفین دعوا از طریق روشهای فریبکارانه و غیرقانونی، روند قضایی را به نفع خود تغییر دهد. این اقدامات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارائه مدارک جعلی یا تحریفشده
- شهادت دروغین یا اجیر کردن شاهد دروغگو
- استفاده از اسناد جعلی یا مجعول
- مخفی کردن مدارک مهم از دادگاه
- سوءاستفاده از موقعیت و ارتباطات برای اثرگذاری بر رأی دادگاه
هر یک از این موارد میتواند منجر به صدور رأیی شود که عدالت را نقض کرده و حقوق طرف مقابل را تضییع کند. در چنین شرایطی، امکان اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب فراهم میشود.
شعبه 61 دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دادنامه شماره 9309972130600712 بیان می کند:
استناد به رأی نقض شده و تحصیل رأی بر مبنای آن، از مصادیق اعمال حیله و تقلب بوده و از جهات اعاده دادرسی است.
شرایط پذیرش اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب
برای اینکه درخواست اعاده دادرسی بر اساس حیله و تقلب پذیرفته شود، باید سه شرط اساسی وجود داشته باشد:
- اثبات وقوع حیله و تقلب
- متقاضی باید دلایل و مستنداتی ارائه کند که نشان دهد طرف مقابل در دادرسی از روشهای متقلبانه استفاده کرده است.
- تأثیر حیله و تقلب بر رأی دادگاه
- صرف وجود تقلب کافی نیست، بلکه باید اثبات شود که نتیجه دادرسی مستقیماً تحت تأثیر این اقدامات ناعادلانه قرار گرفته است.
- تعلق تقلب به طرف مقابل
- تقلب باید توسط یکی از طرفین دعوا یا نمایندگان آنها صورت گرفته باشد و نه اشخاص ثالثی که نقشی در روند دادرسی نداشتهاند.
در همین زمینه شعبه 18 دادگاه تجدیدنظر استان تهران در دادنامه خود به شماره 910997022180079 اشعار می دارد:
تجویز اعاده دادرسی به دلیل صدور حکم به واسطه حیله و تقلب در صورتی امکانپذیر است که خواهان اعاده دادرسی بتواند حکم نهایی از مراجع قضایی دال بر اثبات حیله و تقلب را ارائه نماید.
حیله و تقلب در سند برای اعاده دادرسی
در دعوای اثبات حیله و تقلب در سند (بهمنظور استفاده در اعاده دادرسی)، ادعای تقلب باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
- وجود تقلب مادی در سند:
- تقلب باید بهگونهای باشد که در خود سند قابل مشاهده یا استنباط باشد.
- تغییرات، الحاقات، یا دستکاریهایی که نشاندهنده قصد فریب باشند.
- نوعاً متقلبانه بودن عمل:
- عمل انجامشده باید ماهیتی فریبنده و متقلبانه داشته باشد.
- صرف اشتباه یا اشتباه در تنظیم سند، معمولاً کافی برای اثبات تقلب نیست.
- تأثیرگذاری بر افراد یا رأی دادگاه:
- تقلب باید به گونهای باشد که بتواند تصمیم یا قضاوت را تحت تأثیر قرار دهد.
- اگر تأثیرگذاری آن بر روند دادرسی یا رأی دادگاه احراز نشود، دعوای اعاده دادرسی بر این مبنا پذیرفته نخواهد شد.
بهطور کلی، اثبات تقلب در سند امری پیچیده است که معمولاً نیازمند ارائه ادله محکم، کارشناسی خط و سند، و شهود معتبر است.
در دعاوی اعاده دادرسی به استناد حیله و تقلب، بهرهگیری از وکیل متخصص اعاده دادرسی ضروری است، زیرا اثبات تقلب مستلزم ارائه ادله قوی، استدلال حقوقی مستحکم و آشنایی دقیق با رویههای قضایی است.
ارتباط با وکیل اعاده دادرسی: تماس با 09125514504
رویه قضایی و نمونههای اعاده دادرسی به دلیل تقلب
در رویه قضایی ایران، موارد مختلفی از اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب وجود داشته است. برخی از نمونههای مهم شامل:
✅ پروندهای که در آن یکی از طرفین با ارائه سند جعلی، مالکیت ملکی را اثبات کرده بود. پس از کشف جعلیت سند، دادگاه اعاده دادرسی را پذیرفت و رأی قبلی را باطل کرد.
✅ پروندهای که در آن شهادت دروغین باعث صدور حکم محکومیت فردی شده بود. پس از مشخص شدن شهادت کذب، دیوان عالی کشور دستور اعاده دادرسی صادر کرد.
این نمونهها نشان میدهند که دادگاهها نسبت به اثبات تقلب و تأثیر آن در روند دادرسی حساسیت ویژهای دارند و در صورتی که مدارک کافی ارائه شود، امکان بازنگری در احکام قطعی وجود دارد.
نمونه لایحه اعاده دادرسی حقوقی حیله و تقلب
بسمهتعالی
احتراماً به استحضار دادگاه محترم میرساند، با توجه به رای صادره در پرونده شماره [شماره پرونده]، که به ناحق به ضرر اینجانب صادر گردیده است، بدینوسیله درخواست اعاده دادرسی مینمایم. شواهد و مدارک جدیدی از جمله [توضیح شواهد جدید مانند اسناد جعلی، شهادت شهود و گزارش کارشناسی] که نشاندهنده انجام حیله و تقلب از سوی طرف مقابل است، به دست آمده است. لذا تقاضا دارم با توجه به مستندات جدید، رای موردنظر بررسی و اصلاح گردد.
با تقدیم احترام،
این نمونه لایحه بهطور کلی و برای آشنایی با ساختار اعاده دادرسی ارائه شده است و برای نگارش تخصصی و دقیق لایحه اعاده دادرسی، حتماً با وکیل متخصص اعاده دادرسی در این زمینه مشورت فرمایید.
مراحل درخواست اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب
اگر فردی بخواهد بر اساس حیله و تقلب درخواست اعاده دادرسی دهد، باید مراحل زیر را طی کند:
- تنظیم دادخواست اعاده دادرسی
- باید به دادگاه صادرکننده رأی قطعی مراجعه کرده و درخواست خود را با ذکر دلایل و مستندات ارائه کند.
- ارائه مدارک و دلایل متقن
- درخواست باید شامل مدارک مستند و قوی باشد که نشان دهد رأی قبلی بر مبنای تقلب صادر شده است.
- بررسی توسط دادگاه و صدور رأی
- دادگاه پس از بررسی دلایل و استماع دفاعیات طرفین، تصمیم نهایی را درباره پذیرش یا رد اعاده دادرسی اتخاذ میکند.
فرجام خواهی در دعوای اثبات حیله و تقلب
در دعاوی اثبات حیله و تقلب، چون نتیجه این دعواها رد مال نیست و بهطور مستقیم به ضرر مالی طرفین مربوط نمیشود، در دسته دعاوی غیرمالی قرار میگیرند. بر همین اساس، رأی صادره در این گونه دعاوی بر اساس قانون قابل فرجامخواهی نیست.
فرجامخواهی بهطور کلی برای دعاوی مالی یا دعاوی که مستقیماً بر حقوق مالی افراد تاثیر میگذارند، مجاز است، اما در مواردی که دعوا جنبه غیرمالی داشته باشد، مانند دعوای اثبات حیله و تقلب، امکان فرجامخواهی وجود ندارد.
نکات کلیدی در طرح دعوای اعاده دادرسی به دلیل تقلب
- مدارک مستند: بدون ارائه مدارک قوی، دادگاه ممکن است درخواست اعاده دادرسی را نپذیرد.
- مشورت با وکیل: به دلیل پیچیدگی این نوع دعاوی، توصیه میشود که حتماً با یک وکیل متخصص مشورت شود.
- مهلت طرح درخواست: بر اساس ماده 427 قانون آیین دادرسی مدنی، مهلت درخواست اعاده دادرسی برای اشخاص مقیم ایران بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه می باشد
در دعوای اعاده دادرسی، مشاوره با وکیل اعاده دادرسی ضروری است، زیرا تشخیص جهات قانونی، جمعآوری ادله و تنظیم دادخواست صحیح، نیازمند دانش و تجربه حقوقی دقیق است.
مشاوره با وکیل متخصص اعاده دادرسی:تماس با 09125514504
شکایت کیفری حیله و تقلب
شکایت کیفری حیله و تقلب به معنای انجام اقدامات فریبکارانه برای ایجاد ضرر به دیگران یا گرفتن منافع نامشروع است. این نوع شکایت در صورتی مطرح میشود که فرد یا افرادی به وسیله حیله، تقلب یا فریب در معاملات یا قراردادها، دیگران را گمراه کرده و به نفع خود سود غیرقانونی کسب کنند.

« مشاوره حقوقی با پرداخت هزینه »
سخن پایانی
اعاده دادرسی به دلیل حیله و تقلب یکی از ابزارهای مهم برای احقاق حق در نظام حقوقی ایران است. اگر فردی بتواند اثبات کند که در جریان دادرسی علیه او از روشهای متقلبانه استفاده شده، امکان بازنگری در رأی دادگاه وجود دارد. با این حال، موفقیت در این مسیر نیازمند مدارک قوی، رعایت تشریفات قانونی و استفاده از مشاوره حقوقی تخصصی است.
اگر شما نیز درگیر پروندهای هستید که در آن احساس میکنید حق شما به دلیل حیله و تقلب پایمال شده است، میتوانید از راهکار اعاده دادرسی استفاده کنید و برای مشاوره حقوقی با آقای رسول خیابانی اقدام نمایید.
دیدگاه شما