اعاده دادرسی ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی
اعاده دادرسی یکی از روش‌های فوق‌العاده شکایت از آرای قطعی در نظام حقوقی ایران است که به موجب ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی تعریف شده است. این روش به طرفین دعوا اجازه می‌دهد که در صورت وجود شرایط مشخص، درخواست رسیدگی مجدد به یک پرونده را ارائه دهند. در این مقاله، شرایط، موارد و روند اعاده دادرسی و نکات دادخواست اعاده دادرسی را بررسی می‌کنیم.
مفهوم اعاده دادرسی
اعاده دادرسی راهکاری است که به موجب آن، یکی از طرفین دعوا می‌تواند نسبت به رأیی که علیه وی صادر شده اما به‌دلایلی ناعادلانه بوده است، مجدداً درخواست رسیدگی نماید.
این فرایند تنها در موارد خاص امکان‌پذیر است و به نوعی یک فرصت برای اصلاح اشتباهات قضایی محسوب می‌شود.
موارد اعاده دادرسی بر اساس ماده 426
مطابق ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی، مواردی که می‌توان بر اساس آنها درخواست اعاده دادرسی کرد، عبارتند از:
1- موضوع حکم مورد ادعای خواهان نبوده باشد.
2- حکم به میزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد.
3- وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد.
4- حکم صادره با حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن، که قبلا توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون آن که سبب قانونی موجب این مغایرت باشد.
5- طرف مقابل درخواست کننده اعاده دادرسی حیله و تقلبی به‌کار برده که در حکم دادگاه موثر بوده است.
6- حکم دادگاه مستند به اسنادی بوده که پس از صدور حکم جعلی بودن آنها ثابت شده باشد.
7- پس از صدور حکم، اسناد و مدارکی به دست آید که دلیل حقانیت درخواست کننده اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و مدارک یاد شده در جریان دادرسی مکتوم بوده و در اختیار متقاضی نبوده است.
بررسی مراحل اعاده دادرسی
مطابق با تبصره ماده 435 قانون آیین دادرسی مدنی آیین دادرسی مدنی ، دادگاه ابتدا درخواست اعاده دادرسی را بررسی کرده و در مورد پذیرش یا رد آن تصمیم‌گیری می‌کند.
- مرحله اول – صدور قرار قبولی یا رد درخواست
- دادگاه باید بررسی کند که آیا درخواست اعاده دادرسی شرایط قانونی را داراست یا خیر.
- در صورتی که دلایل ارائه‌شده مطابق با جهات اعاده دادرسی (مثلاً کشف دلیل جدید، شهادت کذب، جعل اسناد و…) باشد، دادگاه قرار قبولی اعاده دادرسی را صادر می‌کند.
- در غیر این صورت، درخواست رد خواهد شد.
- مرحله دوم – رسیدگی ماهوی
- در صورتی که درخواست پذیرفته شود، دادگاه وارد رسیدگی ماهوی شده و مجدداً به دعوا رسیدگی می‌کند.
- ممکن است رأی قبلی را تأیید کند یا رأی جدیدی صادر نماید.
اعاده دادرسی یکی از طرق فوق‌العاده اعتراض به احکام است که تأثیر آن صرفاً نسبت به همان پرونده خاص خواهد بود و بر احکام مشابه یا سایر پرونده‌ها تأثیری ندارد.
مرجع صالح رسیدگی به اعاده دادرسی
طبق ماده 426 و 433 قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست اعاده دادرسی باید به دادگاهی که حکم قطعی را صادر کرده ارائه شود. اگر دادگاه تجدیدنظر حکم بدوی را تأیید کند، مرجع رسیدگی دادگاه عمومی بدوی است، اما اگر حکم بدوی را نقض و رأی جدیدی صادر کند، درخواست اعاده دادرسی باید به دادگاه تجدیدنظر استان تسلیم شود.
نتایج اعاده دادرسی
پس از پذیرش درخواست، دادگاه رسیدگی مجدد را آغاز می‌کند. در صورتی که دلایل ارائه‌شده معتبر شناخته شوند، دادگاه می‌تواند رأی پیشین را نقض کرده و رأی جدیدی صادر نماید. اما اگر دادگاه تشخیص دهد که دلایل ارائه‌شده کافی نیستند، درخواست رد خواهد شد.
تنظیم دادخواست اعاده دادرسی توسط وکیل متخصص اعاده دادرسی حقوقی، مانند رسول خیابانی، می‌تواند شانس پذیرش درخواست را افزایش دهد، زیرا آگاهی دقیق از موارد قانونی ماده 426 و نحوه استدلال حقوقی نقش کلیدی در موفقیت پرونده دارد.
ارتباط با وکیل متخصص اعاده دادرسی: تماس با 09125514504
شرط صدور قرار رد دادخواست اعاده دادرسی
دادگاه پیش از ورود به ماهیت دعوا، ابتدا باید درباره پذیرش یا رد درخواست اعاده دادرسی تصمیم‌گیری کند. بنابراین، صدور قرار رد دادخواست اعاده دادرسی بدون بررسی اولیه و صدور قرار مربوطه صحیح نیست و دادگاه نمی‌تواند بدون طی این مرحله، مستقیماً رأی صادر کند.
عدم قابلیت فرجام‌خواهی قرار رد اعاده دادرسی
مطابق با مقررات آیین دادرسی مدنی و کیفری، قرار رد درخواست اعاده دادرسی که از سوی دادگاه تجدیدنظر صادر می‌شود، قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور نیست.
دلایل عدم امکان فرجام‌خواهی:
- ماهیت غیر ماهوی قرار رد درخواست اعاده دادرسی:
- این قرار صرفاً یک تصمیم شکلی است و به اصل دعوا ورود نمی‌کند.
- تصریح قانونی:
- در آیین دادرسی، احکام و قرارهایی که قابل فرجام‌خواهی هستند، مشخص شده‌اند و قرار رد اعاده دادرسی جزو آنها نیست.
- عدم تأثیر بر ماهیت رأی قبلی:
- رد درخواست اعاده دادرسی، تنها به معنای عدم پذیرش رسیدگی مجدد است و تأثیری بر رأی اصلی ندارد.
در نتیجه، اگر دادگاه تجدیدنظر درخواست اعاده دادرسی را رد کند، این تصمیم قطعی محسوب شده و دیگر نمی‌توان آن را در دیوان عالی کشور مورد فرجام‌خواهی قرار داد.
نمونه دادخواست اعاده دادرسی ماده ۴۲۶
ریاست محترم دادگاه تجدیدنظراستان قم
با سلام،
احتراماً اینجانب … (مشخصات کامل خواهان) به استناد ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی، نسبت به رأی شماره … صادره از دادگاه … به دلیل … (ذکر یکی از جهات اعاده دادرسی مانند کشف دلیل جدید یا تضاد آراء) درخواست اعاده دادرسی دارم.
با عنایت به مستندات پیوست، تقاضای پذیرش درخواست و رسیدگی مجدد به موضوع را دارم.
نام و نام خانوادگی – امضا
این فقط یک دادخواست نمونه است. برای تنظیم دقیق دادخواست، حتماً با وکیل اعاده دادرسی، آقای رسول خیابانی مشورت کنید.
تنظیم تخصصی دادخواست اعاده دادرسی: تماس با 09125514504
وکیل اعاده دادرسی حقوقی
وکیل اعاده دادرسی حقوقی فردی است که در زمینه طرح و پیگیری اعاده دادرسی در دعاوی مدنی تخصص دارد. اعاده دادرسی یکی از طرق فوق‌العاده اعتراض به آراء قطعی است که به موجب ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی در موارد خاص امکان‌پذیر می‌باشد.
ویژگی‌های وکیل متخصص اعاده دادرسی حقوقی
- تسلط به قوانین و رویه قضایی در خصوص جهات اعاده دادرسی
- تجربه در تنظیم دادخواست و ارائه دلایل محکم برای پذیرش درخواست
- آشنایی با دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری در موارد لازم
- توانایی تحلیل رأی صادره و یافتن نقاط ضعف آن برای اثبات ضرورت اعاده دادرسی
اگر نیاز به مشاوره در زمینه اعاده دادرسی دارید، پیشنهاد می‌شود با وکیل متخصص، مانند آقای رسول خیابانی، مشورت کنید تا بهترین استراتژی حقوقی را برای پرونده خود انتخاب کنید.
سخن پایانی
اعاده دادرسی یکی از مهم‌ترین روش‌های شکایت از آرای قطعی است که امکان اصلاح اشتباهات قضایی را فراهم می‌آورد. این فرایند نه‌تنها به تأمین عدالت کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش اعتماد عمومی به دستگاه قضایی می‌شود. بنابراین، آگاهی از شرایط و روند این نوع دادرسی برای هر فردی که درگیر مسائل حقوقی است، ضروری خواهد بود.
دیدگاه شما