تصادف با اجسام ثابت و تصادف با تیر برق یکی از رایج‌ترین انواع تصادفات رانندگی است. در بسیاری از موارد، این اجسام متعلق به سازمان‌ها و نهادهای عمومی مانند شهرداری، اداره برق، یا راهنمایی و رانندگی هستند.
اما در چنین شرایطی، مقصر کیست؟ آیا خسارت وارده بر عهده راننده است یا سازمان مالک؟
در ادامه این مقاله، با بررسی تصادف با تیر برق و انواع موانع شهری و حقوق مرتبط، به این سوالات پاسخ می‌دهیم.
تصادف با تیر چراغ برق
تیرهای چراغ برق اغلب در حاشیه خیابان‌ها قرار دارند و متعلق به اداره برق یا شهرداری هستند. تصادف با تیر برق معمولاً ناشی از خطای راننده در کنترل وسیله نقلیه است. قیمت هر تیر برق بتنی در سال ۱۴۰۴ بین ۵ تا ۸ میلیون تومان برآورد شده است.
- جبران خسارت وارده به تیر برق: بر عهده راننده مقصر است.
- پرداخت خسارت: از محل بیمه شخص ثالث تا سقف تعهدات مالی بیمه‌نامه.
- خسارت به خودروی راننده: تنها از طریق بیمه بدنه قابل جبران است.
📌 در صورت نداشتن بیمه بدنه در تصادف با تیر برق، راننده باید شخصاً هزینه تعمیر خودرو را بپردازد.
تصادف با موانع شهرداری؛ مقصر کیست؟
شهرداری‌ها در سطح شهرها وظایفی همچون نصب کیوسک، تابلو، جدول، درخت‌کاری و ایجاد فضای سبز دارند.
اگر راننده‌ای تصادف با تیر برقی یا کی از این تأسیسات تصادف کند، اصل بر تقصیر راننده است؛ زیرا اشیاء مزبور در محل خود ثابت‌اند و جابجایی نداشته‌اند.
✅ نکته کلیدی: در صورتی که مانع مزبور بدون اخطار یا علامت هشداردهنده و در وضعیتی خطرناک باشد (مثلاً سقوط بخشی از جدول یا تیر برق پوسیده)، مسئولیت شهرداری مطرح می‌شود، مشروط به اثبات تقصیر شهرداری.
جریمه تصادف با درخت
علاوه بر تصادف با تیر برق ،تصادف با درختان شهری ممکن است در نگاه اول خسارتی عادی به نظر برسد، اما از منظر قانون، آسیب به فضای سبز شهری جرمی قابل پیگرد است.
در این موارد، کمیسیون ماده ۷ شهرداری به عنوان مرجع قانونی، مسئول رسیدگی و تعیین میزان خسارت است.
📌 کمیسیون ماده ۷ شهرداری چیست؟
بر اساس قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب ۱۳۵۹، هرگونه قطع، تخریب یا آسیب‌زدن به درختان در حریم شهر بدون مجوز شهرداری ممنوع است. کمیسیون ماده ۷ مسئول بررسی موارد تخلف و برآورد میزان جریمه در این زمینه است.
نحوه محاسبه جریمه تصادف با درخت
میزان جریمه بر اساس معیارهای زیر محاسبه می‌شود:
- سن و قدمت درخت
- گونه و نوع درخت (مثمر، غیرمثمر، نادر، بومی)
- محل استقرار درخت (پارک عمومی، خیابان، حیاط، زمین شهری)
- بن یا محیط تنه درخت (میزان قطر تنه در محل برش)
مثال واقعی:
در سال ۱۴۰۰، جریمه آسیب یا قطع درختی با بن ۲۰۰ سانتی‌متر معادل ۸۸ میلیون تومان تعیین شده بود.
با توجه به نرخ تورم سالانه و مصوبات بودجه، این مبلغ در سال ۱۴۰۴ ممکن است به بیش از ۱۵۰ میلیون تومان برسد.
پرداخت خسارت؛ از بیمه شخص ثالث تا مسئولیت مدنی
- اگر راننده‌ای در اثر تصادف باعث شکستن یا آسیب‌دیدگی درخت شود، شهرداری طبق قانون وی را ملزم به پرداخت جریمه نقدی می‌کند.
- این جریمه معمولاً از محل بیمه شخص ثالث راننده پرداخت می‌شود، مشروط بر آنکه پوشش مربوط به خسارت اموال عمومی در بیمه‌نامه درج شده باشد.
- در صورتی که راننده فاقد بیمه یا سقف تعهدات مالی بیمه‌اش کافی نباشد، شخصاً مسئول پرداخت باقیمانده خواهد بود.
چه زمانی شهرداری مسئول است؟
در مواردی که سقوط درخت یا شاخه‌های آن علت تصادف باشد، و مشخص شود که:
- درخت پوسیده یا آسیب‌دیده بوده؛
- شهرداری در مراقبت، نگهداری یا پیش‌بینی حوادث کوتاهی کرده؛
- حادثه ناشی از تعدی یا تفریط پرسنل شهرداری بوده است؛
آنگاه می‌توان شهرداری را مقصر دانست. این موضوع در چارچوب مفاد:
- بند 6 ماده 96 قانون شهرداری
- قانون حفظ و گسترش فضای سبز
- قاعده فقهی لاضرر و نظریه تساوی اشخاص در برخورداری از حقوق عمومی
بررسی می‌شود.
📌 با این حال، برای اثبات تقصیر شهرداری، باید رابطه سببیت عرفی میان ترک فعل شهرداری و وقوع حادثه با ادله کافی اثبات گردد.
تصادف ماشین با دیوار
در برخورد با دیوار برخلاف تصادف با تیر برق باید توجه کرد که این دیوار ممکن است:
- متعلق به ملک خصوصی باشد (در این صورت، شخص حقیقی زیان‌دیده است)،
- یا بخشی از اموال عمومی مانند دیوار مدرسه یا پارک باشد (در این صورت، نهاد عمومی متضرر است).
در هر دو حالت، مسئولیت بر عهده راننده است و طبق قانون مدنی و بیمه، موظف به جبران خسارت می‌باشد.
خسارت تصادف با گاردریل
گاردریل یکی از رایج‌ترین اجسام ثابت در بزرگراه‌ها است. طبق قوانین:
- گاردریل جزء اموال عمومی است (متعلق به اداره راه و شهرسازی یا شهرداری).
- راننده در صورت تصادف، مقصر شناخته شده و موظف به پرداخت خسارت می‌باشد.
- این خسارت از محل بیمه شخص ثالث جبران می‌شود.
در برخی موارد جزئی، امکان استفاده از خسارت بدون کروکی وجود دارد، اگر میزان خسارت کم باشد و طرف زیان‌دیده رضایت دهد.
دادخواست مطالبه خسارت ناشی از تصادف
دادخواست مطالبه خسارت ناشی از تصادف، یکی از رایج‌ترین دعاوی در حوزه‌ی حقوق مسئولیت مدنی و بیمه‌ای است. در این نوع دعوا، شخص زیان‌دیده (اعم از راننده، سرنشین، عابر پیاده یا مالک خودرو/ملک آسیب‌دیده) از شخص مقصر یا شرکت بیمه وی، درخواست جبران خسارت‌های واردشده مالی یا جانی می‌کند.
✅ ۱. چه زمانی می‌توان دادخواست مطالبه خسارت ناشی از تصادف داد؟
اگر در نتیجه‌ی تصادف رانندگی، یکی از موارد زیر برای شما اتفاق افتاده باشد، می‌توانید دادخواست بدهید:
- خسارت مالی (مانند آسیب خودرو، موتورسیکلت، مغازه، دیوار، درخت و…)
- خسارت بدنی (شکستگی، ضرب‌دیدگی، نقص عضو، هزینه‌های درمانی و…)
- خسارت معنوی یا روحی (در برخی موارد خاص و نیازمند اثبات ویژه)
- عدم پرداخت خسارت از سوی بیمه یا مقصر
دادخواست باید به چه مرجعی تقدیم شود؟
- اگر خسارت تا مبلغ 100 میلیون تومان باشد: دادگاه صلح
- اگر بیشتر از 100 میلیون تومان باشد یا خسارت جانی باشد: دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع تصادف یا اقامت خوانده
- اگر مقصر شناسایی شده ولی حاضر به پرداخت نیست یا بیمه پرداخت نمی‌کند، دادگاه با بررسی دلایل، می‌تواند او را ملزم به پرداخت خسارت کند.
وکیل خسارت تصادف
🔹 در پرونده‌های خسارت ناشی از تصادف و تصادف با تیر برق، همراهی وکیل مجرب نقش تعیین‌کننده‌ای در اثبات تقصیر، ارزیابی خسارت و دریافت کامل حق زیان‌دیده دارد.
🔹 آقای رسول خیابانی، وکیل متخصص در دعاوی تصادفات و مسئولیت مدنی، با تسلط بر مقررات بیمه، آماده‌ی پیگیری حقوقی و قضایی پرونده‌های تصادف شماست.
🔹 از تنظیم دادخواست تا وصول خسارت از بیمه یا شخص مقصر، حضور وکیل حرفه‌ای مانند رسول خیابانی، روند رسیدگی را سریع‌تر و مطمئن‌تر می‌سازد.
سخن پایانی
تصادف با تیر برق، گاردریل، درخت یا سایر موانع شهری، معمولاً ناشی از خطای راننده تلقی شده و مسئولیت جبران خسارت با وی است، مگر آنکه تقصیر شهرداری یا نهاد مالک اثبات شود.
در این موارد، خسارت وارده به اموال عمومی از طریق بیمه شخص ثالث و خسارت خودروی راننده از طریق بیمه بدنه قابل مطالبه است..
پرسش های متداول
آیا در تصادف با تیر برق یا گاردریل مقصر راننده است؟
بله، چون این اجسام در جای خود ثابت هستند، مقصر راننده است مگر خلاف آن اثبات شود.
آیا بیمه خسارت وارده را جبران می‌کند؟
بیمه شخص ثالث خسارت وارده به اموال عمومی را تا سقف تعهدات مالی جبران می‌کند؛ برای خسارت وارده به خودروی شخصی نیز باید بیمه بدنه داشته باشید.
آیا می‌توان شهرداری را مسئول سقوط درخت دانست؟
بله، در صورت اثبات کوتاهی در نگهداری از درختان و وجود رابطه سببیت بین خطای شهرداری و ضرر، می‌توان شهرداری را مسئول دانست.
دیدگاه شما