اعتراض به رای تجدید نظر دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری یکی از مهمترین مراجع قضایی کشور است که وظیفه بررسی شکایات و اعتراضات مردم علیه تصمیمات و اقدامات نهادهای دولتی را بر عهده دارد. در برخی موارد، رای تجدید نظر دیوان عدالت ممکن است به ضرر شاکی صادر شود. در چنین شرایطی، آیا امکان اعتراض به رأی تجدیدنظر وجود دارد؟
در این مقاله، به بررسی راههای اعتراض به رأی تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، مستندات قانونی و مراحل رسیدگی میپردازیم.
آیا رای تجدیدنظر دیوان عدالت اداری قطعی است؟
بر اساس ماده ۷۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، رای تجدید نظر دیوان عدالت، قطعی محسوب میشوند. اما این قطعی بودن به معنای عدم امکان اعتراض نیست. بلکه روشهای خاصی برای اعتراض به این آرا در نظر گرفته شده است.
راههای اعتراض به رای تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
۱. اعاده دادرسی (ماده ۹۸ قانون دیوان عدالت اداری)
یکی از روشهای اعتراض به رای تجدید نظر دیوان عدالت، درخواست اعاده دادرسی است. طبق ماده ۹۸ قانون دیوان عدالت اداری، اگر شرایط خاصی وجود داشته باشد، امکان درخواست اعاده دادرسی فراهم است. این شرایط عبارتند از:
در مورد احکام قطعی به جهات ذیل میتوان دادخواست اعاده دادرسی تقدیم نمود:
الف – حکم، خارج از موضوع شکایت صادر شده باشد.
ب – حکم به میزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد.
پ – در مفاد حکم، تضاد وجود داشته باشد.
ت – حکم صادر شده با حکم دیگری در خصوص همان دعوی و اصحاب آن، که قبلاً توسط همان شعبه یا شعبه دیگر صادر شده است متعارض بوده بدون آن که سبب قانونی موجب این تعارض باشد.
ث – حکم، مستند به اسنادی باشد که پس از صدور، جعلی بودن و یا عدم اعتبار آنها به موجب حکم مراجع صالح قانونی ثابت شده باشد.
ج – پس از صدور حکم، اسناد و دلایلی به دست آید که دلیل حقانیت درخواستکننده اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و دلایل یادشده در جریان دادرسی در اختیار وی نبوده است.
در صورت تحقق یکی از این شرایط، شخص معترض میتواند درخواست اعاده دادرسی را به دیوان ارائه دهد.
۲. اعتراض از طریق رئیس دیوان عدالت اداری (ماده ۹۷ قانون دیوان عدالت اداری)
طبق ماده 79 قانون دیوان عدالت اداری، در صورتی که رئیس قوه قضائیه یا رئیس دیوان رای قطعی شعب دیوان را خلاف بیّن شرع یا قانون تشخیص دهند، رئیس دیوان فقط برای یک بار با ذکر دلیل پرونده را برای رسیدگی ماهوی و صدور رای به شعبه همعرض ارجاع مینماید. شعبه مذکور مکلف است خارج از نوبت به پرونده رسیدگی و رأی مقتضی را صادر کند. رای صادر شده قطعی است.
مهلت اعتراض به رأی تجدیدنظر دیوان عدالت اداری
طبق ماده ۹۹ قانون دیوان عدالت اداری، مهلت درخواست اعاده دادرسی به شرح زیر است:
مهلت تقدیم دادخواست اعاده دادرسی به شرح زیر است:
1 – در مورد بندهای «الف» تا «پ» ماده(98) این قانون، بیست روز از تاریخ ابلاغ رای شعبه
2 – در خصوص بندهای «ت» تا «ج» ماده(98) این قانون، بیست روز از زمان حصول سبب اعاده دادرسی
استفاده از وکیل متخصص دیوان عدالت اداری در رای تجدید نظر دیوان عدالت، با تسلط بر قوانین و رویههای قضایی، شانس موفقیت را افزایش داده و از تضییع حقوق موکل جلوگیری میکند.
اعتراض به رای دیوان عدالت اداری: تماس با 09125514504
نحوه تنظیم دادخواست تجدید نظر دیوان عدالت اداری
تنظیم دادخواست:
- دادخواست باید روی برگه مخصوص دیوان عدالت اداری نوشته شود.
- دادخواست باید توسط خود شخص، وکیل یا نماینده قانونی امضا شود.
ثبت الکترونیکی:
- مراجعه به سامانه ساجد (saajed.divan-edalat.ir)
- ورود به بخش ثبت دادخواست تجدیدنظر
- بارگذاری مدارک و ارسال دادخواست
ثبت حضوری:
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
- ارائه مدارک و ثبت دادخواست به صورت رسمی
۴. هزینه دادرسی
هزینه دادرسی تجدیدنظرخواهی برابر با مبلغی است که سالانه در قوانین بودجه تعیین میشود و باید هنگام ثبت دادخواست پرداخت شود.
نمونه اعتراض به رای تجدید نظر دیوان عدالت اداری
ریاست محترم دیوان عدالت اداری
احتراماً، اینجانب …………….. به شماره ملی …………….. نسبت به رأی تجدیدنظر صادره به شماره …………….. اعتراض داشته و تقاضای بررسی مجدد را دارم. رأی صادره با مفاد قوانین جاری و مستندات ارائهشده از سوی اینجانب مغایرت داشته و موجب تضییع حقوق قانونی بنده گردیده است. همچنین، در صدور رأی به دلایل و مدارک اینجانب توجه کافی نشده و ابهامات موجود برطرف نگردیده است. لذا با استناد به مقررات مربوطه، درخواست نقض رأی و رسیدگی مجدد را دارم.
با احترام،
نام و نام خانوادگی- امضاء
این متن صرفاً یک نمونه لایحه است؛ برای تنظیم و نگارش تخصصی لایحه، پیشنهاد میشود با آقای رسول خیابانی وکیل متخصص در دیوان عدالت اداری مشورت نمایید.
پیگیری پرونده تجدید نظر دیوان عدالت اداری
پیگیری پرونده تجدیدنظر در دیوان عدالت اداری را میتوانید از چند طریق انجام دهید:
1. سامانه الکترونیکی دیوان عدالت اداری
به وبسایت دیوان عدالت اداری به نشانی زیر مراجعه کنید:
🔗 www.divan-edalat.ir
- وارد قسمت “سامانه خدمات الکترونیکی” شوید.
- با وارد کردن شماره پرونده و کد ملی وضعیت پرونده خود را مشاهده کنید.
2. تماس تلفنی
- میتوانید با شماره تلفنهای دیوان عدالت اداری (021-51200) تماس بگیرید و از روند پرونده خود مطلع شوید.
3. مراجعه حضوری
- با در دست داشتن مدارک شناسایی و شماره پرونده، به ساختمان دیوان عدالت اداری در تهران مراجعه کنید.
- برای اطمینان از روز و ساعت مراجعه، میتوانید ابتدا با دیوان تماس بگیرید.
4. از طریق وکیل یا نماینده قانونی
- اگر وکیل دارید، وی میتواند با استفاده از سامانه مخصوص وکلا یا مراجعه حضوری، روند پرونده را پیگیری کند.
⚖ نکته:
مدت زمان رسیدگی به تجدیدنظرخواهی در دیوان عدالت اداری بسته به نوع پرونده متفاوت است، اما بهطور معمول بین چند ماه تا یک سال طول میکشد. اگر پرونده شما بیش از حد طولانی شده است، میتوانید درخواست تسریع در رسیدگی را ثبت کنید.
وکیل دیوان عدالت اداری
وکیل دیوان عدالت اداری فردی است که با تخصص در دعاوی اداری، از حقوق موکل خود در برابر تصمیمات و آرای نهادهای دولتی و اجرایی دفاع میکند. وی با تسلط بر قوانین دیوان عدالت، میتواند شکایت، لایحه دفاعیه و درخواست تجدیدنظر را تنظیم و پیگیری کند.

( مشاوره حقوقی با پرداخت هزینه مشاوره )
سخن پایانی
هرچند رای تجدید نظر دیوان عدالت قطعی است، اما در شرایط خاص امکان اعتراض به آن از طریق اعاده دادرسی، درخواست بررسی مجدد توسط رئیس دیوان و در برخی موارد دیوان عالی کشور وجود دارد. آشنایی با مواد قانونی و داشتن وکیل متخصص در این زمینه میتواند تأثیر زیادی در موفقیت اعتراض داشته باشد.
دیدگاه شما