ابطال اجراییه چک
چک بهعنوان یکی از اسناد تجاری پراستفاده، همواره نقش مهمی در معاملات و تسویهحسابهای مالی ایفا میکند. بااینحال، گاهیاوقات صدور اجراییه چک ممکن است به دلایل مختلفی نادرست یا غیرقانونی باشد. در این موارد، درخواست ابطال اجرائیه چک از طریق مراجع قانونی مطرح میشود. این مقاله به بررسی فرآیندابطال اجرائیه چک، مستندات قانونی و شرایط مرتبط با آن میپردازد.
مفهوم اجراییه چک
اجراییه چک به دستور قضایی یا اداری گفته میشود که توسط مراجع قانونی (مانند دادگاه یا اداره ثبت) برای اجرای مفاد چک صادر میشود. این دستور بهمنظور وصول مبلغ مندرج در چک از صادرکننده چک به نفع دارنده آن صادر میگردد. بااینحال، اگر در صدور اجراییه تخلفی رخ دهد یا چک مشمول موارد خاصی باشد، امکان اعتراض و ابطال آن وجود دارد.
دلایل درخواست ابطال اجراییه چک
دلایل متعددی برای درخواست ابطال اجراییه چک وجود دارد که مهمترین آنها عبارتاند از:
- مفقودی یا سرقت چک: اگر چک مفقود یا بهصورت غیرقانونی سرقت شده باشد، صادرکننده میتواند برای ابطال اجراییه اقدام کند.
- عدم صدور چک به قصد پرداخت: چنانچه چک بهعنوان تضمین یا بدون قصد پرداخت صادر شده باشد و این موضوع در دادگاه اثبات گردد.
- نقص در مفاد اجراییه: درصورتیکه اجراییه صادره دارای ایرادات شکلی یا قانونی باشد.
- ابطال چک به علت عدم استحقاق دارنده: اگر دارنده چک برخلاف قانون یا توافقات، چک را در اختیار داشته باشد.
- صلح یا توافق طرفین: درصورتیکه صادرکننده و دارنده چک به صلح یا توافقی درباره پرداخت چک رسیده باشند.
مدارک لازم برای درخواست ابطال اجراییه چک
برای طرح درخواست ابطال اجراییه چک، ارائه مدارک زیر به مراجع قانونی ضروری است:
- اصل و تصویر اجراییه صادرشده.
- دلایل و مستندات قانونی برای اثبات درخواست.
- مدارک شناسایی طرفین.
- توافقنامه یا مستنداتی که نشاندهنده وجود صلح یا اختلاف در چک است.
- هرگونه سندی که خلاف قانونی بودن صدور اجراییه را ثابت کند.
ابطال اجراییه چک مالی است یا غیر مالی
نظریه مشورتی شماره 7/1400/1130 مورخ 1400/11/27
استعلام:
1- احتراماً اعلام فرمایید خواستههای استرداد سند غیر منقول؛ استرداد چک؛ استرداد سفته؛ ابطال اجراییه ثبتی؛ ابطال اجراییه چک و ابطال چک هر یک به تفکیک مالی است یا غیر مالی و در صورتی که مالی است، تقویم آن بر عهده خواهان است یا مبلغ واقعی آن محاسبه میشود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، تمیز دعاوی مالی و غیرمالی از یکدیگر ممکن است با بررسی آثار و نتایج حاصله از آن صورت پذیرد. چنانچه نتیجه حاصله از دعوا آثار مالی داشته باشد، دعوای مطروحه مالی و در غیر این صورت غیرمالی است. بر این اساس، دعوای استرداد سند و استرداد لاشه چک و یا سفته غیرمالی است؛ همچنین دعوا به خواسته صدور حکم بر ابطال اجراییه ثبتی جنبه مالی ندارد؛ زیرا به معنای نفی مالکیت یا منتفی شدن تعهد نیست. در این دعوا، خواهان یا صحت عملیات اجرایی را زیر سوال برده یا مدعی است که سند در شرایط قانونی نبوده است که دستور اجرا را ایجاب کند.
ثانیاً، برابر قسمت اخیر ماده 23 اصلاحی 1397/8/13 قانون صدور چک، اگر صادرکننده یا قائممقام قانونی او دعوایی مانند مشروط یا بابت تضمین بودن یا تحصیل چک از طرق مجرمانه اقامه کند، در موارد مذکور در این ماده، مرجع قضایی رسیدگیکننده قرار توقف عملیات اجرایی را صادر میکند؛ بنابراین از آنجایی که موضوع دعوا یا شکایت حسب مورد در مرجع قضایی ذیصلاح حقوقی یا کیفری طرح میشود، اقامه دعوای مستقل ابطال اجراییه منتفی است و صدور قرار توقف عملیات اجرایی منوط به اقامه دعوای مذکور نیست؛ بلکه مرجع قضایی رسیدگیکننده به دعاوی موضوع قسمت اخیر ماده یادشده با احراز شرایط مقرر، قرار توقف عملیات اجرایی را صادر میکند. بدیهی است در صورتی که ادعای صادرکننده به موجب حکم قطعی اثبات شود، با عنایت به ذیل ماده 23 یادشده و ماده 11 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356، صادرکننده اجراییه راساً یا به درخواست صادرکننده به اقتضای مورد، اجراییه را ابطال یا عملیات اجرایی را الغا میکند. بر این اساس، در فرض سوال دعوای مستقل ابطال اجراییه چک و مالی یا غیر مالی بودن این دعوا موضوعاً منتفی است.
هزینه ابطال اجراییه چک
هزینه ابطال اجراییه چک بنا به مطالب فوق غیر مالی محسوب می گردد.
نحوه طرح دعوی ابطال اجراییه چک
- تنظیم دادخواست: صادرکننده یا ذینفع باید دادخواستی به دادگاه صالح ارائه دهد.
- ارجاع به شعبه: پرونده به شعبه حقوقی یا کیفری مرتبط ارجاع داده میشود.
- بررسی مستندات: دادگاه با بررسی دلایل و مدارک، تصمیم به ابطال یا تایید اجراییه میگیرد.
- صدور حکم: در صورت اثبات ادعا، حکم ابطال اجراییه چک صادر خواهد شد.
مواد قانونی مرتبط با ابطال اجراییه چک
- قانون 23 صدور چک (اصلاحی 1397/8/13): درصورتی که وصول وجه چک منوط به تحقق شرطی شده باشد یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی باشد یا اینکه تحصیل چک از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا دیگر جرائم در مراجع قضایی اثبات شده باشد.
- ماده ۱۶۸ قانون اجرای احکام مدنی: هرگاه از تاریخ صدور اجراییه بیش از پنج سال گذشته و محکومله عملیات اجرایی را تعقیب نکرده باشد اجراییه بلااثر تلقی میشود و در این مورد اگر حق اجرا وصول نشده باشد دیگر قابل وصول نخواهد بود.
نمونه دادخواست ابطال اجراییه چک
خواهان: [نام و نام خانوادگی خواهان]
نشانی خواهان: [آدرس کامل خواهان]
خوانده: [نام و نام خانوادگی خوانده]
نشانی خوانده: [آدرس کامل خوانده]
وکیل یا نماینده قانونی: [در صورت وجود وکیل]
موضوع دادخواست: ابطال اجراییه چک
دلایل و مستندات:
- تصویر چک مورد اختلاف
- تصویر اجراییه صادره
- اسناد و مدارک مرتبط (مانند رسید پرداخت، قرارداد مرتبط با چک، گواهی مبنی بر فقدان یا بیاعتباری چک)
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [محل صلاحیت قضایی]
با سلام و احترام،
بدین وسیله به استحضار میرساند:
اینجانب، خواهان، در تاریخ [تاریخ] بر اساس چک شماره [شماره چک] به مبلغ [مبلغ چک] که در وجه خوانده صادر شده، با مشکلاتی مواجه شدهام. چک مذکور در شرایطی تنظیم شده که [شرح دلایل مانند عدم تحقق تعهدات، پرداخت مبلغ موردنظر، مفقود شدن چک یا جعل آن].
با توجه به اینکه خوانده با استناد به چک مذکور اقدام به صدور اجراییه از طریق [نام مرجع اجرایی مانند اجرای ثبت یا دادگاه] نموده است، این اجراییه بدون رعایت ضوابط قانونی و با ادعای غیرموجه صادر شده است.
دلایل و مستندات اینجانب برای درخواست ابطال اجراییه عبارتند از:
- [شرح دلیل اول، مانند اثبات پرداخت مبلغ چک]
- [شرح دلیل دوم، مانند جعلی بودن امضا یا مغایرت شرایط قرارداد اصلی با صدور چک]
- [در صورت وجود دلایل دیگر، شرح آنها]
با توجه به مراتب فوق، صدور اجراییه در مورد چک مذکور بر اساس قانون و عدالت نبوده و موجبات تضییع حقوق اینجانب را فراهم آورده است. لذا از محضر دادگاه تقاضای صدور حکم به شرح زیر دارم:
خواسته:
- ابطال اجراییه شماره [شماره اجراییه] صادره از [نام مرجع اجرایی].
- محکومیت خوانده به پرداخت خسارات دادرسی و حقالوکاله وکیل.
امضای خواهان یا وکیل
نکات مهم:
- این نمونه دادخواست باید با شرایط و مستندات واقعی پرونده شما مطابقت داشته باشد.
- برای افزایش شانس موفقیت، مشورت با وکیل متخصص در دعاوی چک و اجراییه توصیه میشود.
- برای نگارش تخصصی دادخواست ابطال اجرائیه چک صیادی و لایحه دفاعیه ابطال اجرائیه چک با وکیل متخصص دعاوی چک با شماره تلفن 09125514504 تماس بگیرید.
وکیل ابطال اجرائیه چک
اگر به دنبال یک وکیل متخصص برای ابطال اجرائیه چک هستید، توجه به نکات زیر میتواند به شما کمک کند:
ویژگیهای وکیل متخصص ابطال اجرائیه چک
- تخصص در دعاوی مرتبط با اسناد تجاری: وکیل باید تجربه کافی در موضوعات مربوط به چک، سفته و سایر اسناد تجاری داشته باشد.
- آگاهی از قوانین و آییننامههای مرتبط: قوانین مربوط به صدور اجرائیه چک، آییننامه اجرای مفاد اسناد رسمی، و قوانین تجارت از مهمترین منابع حقوقی در این زمینه هستند.
- توانایی بررسی و تحلیل اسناد: وکیل باید بتواند مستندات مرتبط با پرونده (چک، رسید پرداخت، قراردادهای مربوطه) را دقیق بررسی کرده و دلایل ابطال اجرائیه را به صورت مستدل ارائه دهد.
- تجربه در محاکم حقوقی و اجرای ثبت: تجربه کافی در رسیدگی به پروندههای مشابه در دادگاهها یا ادارات اجرای ثبت اهمیت زیادی دارد.
خدمات وکیل در ابطال اجرائیه چک
- بررسی قانونی بودن صدور اجرائیه.
- ارائه دادخواست ابطال اجرائیه در دادگاه صالح.
- پیگیری اعتراض به رأی صادره از اجرای ثبت.
- تنظیم لوایح دفاعیه و شرکت در جلسات دادرسی.
- مشاوره درباره استرداد مبلغ چک یا اجرای تعهدات مرتبط.
هزینه وکیل برای ابطال اجرائیه چک
هزینه وکیل بسته به میزان پیچیدگی پرونده، مبلغ چک، و شهر محل رسیدگی متفاوت است. توصیه میشود برای اطلاع دقیق از تعرفهها با وکیل موردنظر تماس بگیرید و از او مشاوره اولیه دریافت کنید.
توجه: با بهرهگیری از خدمات وکیل حرفهای، احتمال موفقیت در دعاوی مربوط به ابطال اجرائیه چک افزایش مییابد و از هدررفت زمان و هزینه جلوگیری میشود.
سخن پایانی
ابطال اجراییه چک یکی از موضوعات حساس و مهم در حقوق تجارت و دعاوی مالی است. آگاهی از قوانین و مقررات مربوطه، به افراد کمک میکند تا در صورت بروز مشکل، بهدرستی اقدام کنند. مشاوره با وکلای متخصص در این زمینه میتواند روند رسیدگی به دعاوی را تسریع کرده و از خسارات احتمالی جلوگیری کند.
بدون دیدگاه