ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری یکی از مقررات مهم در زمینه اعاده دادرسی است که امکان رسیدگی مجدد به آراء قطعی مراجع قضائی در صورت خلاف شرع بیّن بودن را فراهم میکند.
این ماده تحت عنوان «اعاده دادرسی خاص» شناخته میشود و دامنه آن شامل احکام و قرارهای دیوان عالی کشور، دادگاههای تجدیدنظر و بدوی، دادسراها و شوراهای حل اختلاف است.
تفاوت اعاده دادرسی و ماده ۴۷۷
- اعاده دادرسی معمولی:
محدود به موارد مشخص و مستند قانونی بوده و از طریق دیوان عالی کشور صورت میگیرد. - اعاده دادرسی ماده ۴۷۷:
رئیس قوه قضائیه در صورت تشخیص خلاف شرع بیّن بودن رأی قطعی، پرونده را به شعبه خاص دیوان عالی کشور ارجاع داده و رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی انجام میشود .
اعمال ماده ۴۷۷ در امور حقوقی
- شامل آراء قطعی حقوقی و کیفری صادره از مراجع قضائی و شوراهای حل اختلاف است.
- شعبه خاص دیوان عالی کشور ابتدا رأی قبلی را نقض و سپس رسیدگی ماهوی انجام میدهد.
حق اعتراض ثالث نیز در این شعبه محفوظ است و رسیدگی به آن در مرجع دیگر موجب نقض یا تداخل رأی نمیشود.
مهلت درخواست اعمال ماده ۴۷۷
- درخواست اعاده دادرسی ماده ۴۷۷ توسط رئیس قوه قضائیه یا مقامات تعیین شده صرفاً یک بار مجاز است، مگر آنکه دلیل جدید و مستقل برای خلاف شرع بودن رأی وجود داشته باشد.
- این اقدام محدود به آراء قطعی است و شامل قرارهای غیرقطعی نمیشود.
مدارک لازم جهت اعمال ماده ۴۷۷
- رأی قطعی مورد اعتراض (حقوقی یا کیفری)
- دلایل و مستندات خلاف شرع بیّن بودن رأی
- گزارشات و مدارک مرتبط با اعتراض ثالث در صورت وجود
- درخواست رسمی از رئیس قوه قضائیه یا مراجع مجاز
نمونه درخواست اعمال ماده 477 حقوقی
ریاست محترم و معزز قوه قضاییه
اینجانب [نام خواهان] به شماره ملی [شماره ملی] ساکن [نشانی]، با احترام به استحضار میرسانم که رأی قطعی صادره از [نام مرجع قضایی] به شماره پرونده [شماره پرونده] در تاریخ [تاریخ رأی]، برخلاف موازین شرع بیّن و قوانین جاری بوده است.
با توجه به مفاد ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، تقاضای ارجاع پرونده به شعبه خاص دیوان عالی کشور جهت رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی و صدور رأی مقتضی را دارم. مدارک و مستندات مرتبط شامل [ذکر مستندات] پیوست و تقدیم میشود.
لذا خواهشمند است دستور اقدام مقتضی صادر گردد.
⚠️ این متن صرفاً یک نمونه جهت آشنایی با متن درخواست ماده ۴۷۷ است و برای نگارش و تنظیم درخواست فنی و قانونی، حتماً با وکیل ماده ۴۷۷، آقای رسول خیابانی، ارتباط بگیرید.
شیوه جدید ماده 477
در شیوه جدید ماده ۴۷۷، پرونده در کمیسیونی مرکب از قضات عالیرتبه به انتخاب رئیس کل دادگستری بررسی میشود و درخواست مطروحه به شور گذاشته میشود.
اگر اکثریت اعضا تشخیص دهند که آراء صادره ظاهراً مغایر با موازین شرعی است، پرونده از مرجع مربوطه مطالبه و بررسی میشود.
در صورتی که رأی مطابق موازین شرعی و قانونی باشد، درخواست مردود اعلام شده و این تصمیم اداری قابلیت اعتراض ندارد.
در مواردی که رأی صادره مشکوک به تردید شرعی باشد، گزارش روند رسیدگی از مرجع صادرکننده یا بررسی مستقیم پرونده توسط قضات تعیینشده تهیه و اظهار نظر قضایی ارائه میشود.
این رویه موجب میشود بررسی اعاده دادرسی ماده ۴۷۷ دقیق، شفاف و مطابق مقررات قانونی انجام شود.
احتمال قبولی ماده ۴۷۷
احتمال قبولی درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
- وضوح خلاف شرع بودن رأی قطعی: مهمترین شرط، وجود خلاف شرع بیّن است؛ یعنی رأی صادره با احکام شرع کاملاً روشن و آشکار مغایرت داشته باشد. هر چه این مغایرت روشنتر و مستندتر باشد، احتمال پذیرش درخواست بالاتر است.
- کیفیت مستندات ارائه شده: ارائه مدارک و مستندات معتبر که نشان دهد رأی صادره خلاف شرع است، نقش تعیینکننده دارد.
- نظر کمیسیون ماده ۴۷۷: پرونده ابتدا توسط کمیسیونی از قضات عالیرتبه بررسی میشود. اگر نظر اکثریت اعضا بر خلاف شرع بودن رأی باشد، درخواست به شعبه خاص دیوان عالی کشور ارجاع میشود.
- ماهیت رأی صادره: تنها آراء قطعی شامل این ماده میشوند؛ آراء غیرقطعی یا قرارهای موقت، مشمول ماده ۴۷۷ نیستند.
- عدم استفاده قبلی: این درخواست معمولاً یک بار قابل ارائه است، مگر اینکه خلاف شرع جدیدی محرز شود.
به طور خلاصه، هرچه مستندات روشن و پرونده مستدلتر باشد و خلاف شرع بودن رأی قطعی آشکار باشد، احتمال قبولی ماده ۴۷۷ بالاتر خواهد بود.
✅ برای افزایش شانس موفقیت، توصیه میشود تنظیم لایحه ماده ۴۷۷ توسط بهترین وکیل ماده ۴۷۷، آقای رسول خیابانی انجام شود تا مستندات و استدلالها بهصورت حرفهای و کامل ارائه گردد.
نحوه ثبت درخواست اعمال ماده 477
برای ثبت درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، متقاضی باید به ساختمان دادگستری کل استان مربوطه مراجعه کرده و درخواست خود را به کارشناس مسئول دبیرخانه ماده ۴۷۷ ارائه دهد.
پس از بررسی مدارک و مستندات ارائه شده، در صورت احراز شرایط، ثبت درخواست اعاده دادرسی کیفری ماده ۴۷۷ انجام میشود.
سپس دادخواست به شعبه خاص دیوان عالی کشور یا مرجع قضایی ذیربط ارجاع میشود تا رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی صورت گیرد.
اعمال ماده 477 در رای داوری
برابر با صورتجلسه نشست قضایی (برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر مشهد)
اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری صرفاً شامل آراء قطعی مراجع قضائی است که خلاف شرع بیّن تشخیص داده شوند و آرای داوری مشمول این ماده نمیشوند.
مقامات ذکر شده در تبصره ۳ ماده ۴۷۷ تنها میتوانند برای آرای حقوقی یا کیفری قطعی درخواست تجویز اعاده دادرسی کنند.
با توجه به تبصرههای ۱ و ۲ ماده ۴۷۷، مصادیق اعاده دادرسی شامل احکام، قرارها، دستورهای موقت و آرای شوراهای حل اختلاف است و آراء داوری در این فهرست حصری جایگاهی ندارند. قانونگذار در مواد ۴۸۹ تا ۴۹۳ آیین دادرسی مدنی و ماده ۲۳ قانون داوری تجاری بینالمللی، راهکارهای ابطال رای داوری را پیشبینی کرده است.
در نتیجه، آرای داوری مشمول ماده ۴۷۷ نمیشوند و درخواست اعاده دادرسی برای آنها معتبر نخواهد بود.
نمونه رای خلاف بین شرع
نمونه رای خلاف بین شرع معمولاً در قالب آراء قطعی صادره از مراجع قضائی است که با احکام شرع آشکاراً مغایرت داشته باشد. یک نمونه کلی به شکل زیر قابل تصور است:
رأی شماره: [شماره پرونده]
تاریخ صدور: [تاریخ]
مرجع صادرکننده: [دادگاه/شعبه]
موضوع: خلاف بین شرع بودن رأی قطعی
متن خلاصه:
دادگاه [نام دادگاه] در پرونده [شماره پرونده] نسبت به [موضوع پرونده] رأیی صادر کرده که مطابق بررسیهای رئیس قوه قضائیه و شعبه خاص دیوان عالی کشور، آشکارا مغایر با موازین شرع تشخیص داده شد. بر اساس ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، رأی قبلی نقض و پرونده به شعبه خاص ارجاع شد تا رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی انجام و رأی مقتضی صادر شود.
این نمونه ساختاری کلی است و در عمل، هر رأی خلاف بین شرع شامل دلایل مشخص مغایرت با شرع و مستندات قانونی مربوط خواهد بود.
بهترین وکیل ماده ۴۷۷
وکیل ماده ۴۷۷ متخصص در اعاده دادرسی آراء قطعی خلاف شرع است و توانایی تنظیم لایحه مستدل و حرفهای برای پروندههای حقوقی و کیفری را دارد.
آقای رسول خیابانی از برجستهترین وکلای ماده ۴۷۷ محسوب میشود و تجربه گستردهای در پیگیری پروندههای پیچیده و موفقیت در شعب خاص دیوان عالی کشور دارد.
همکاری با وکیل ماده ۴۷۷، مانند آقای رسول خیابانی، شانس پذیرش درخواست اعاده دادرسی و دفاع کامل از حقوق موکل را بهطور چشمگیر افزایش میدهد.
سخن پایانی
ماده ۴۷۷ ابزار حقوقی مهمی برای اصلاح آراء قطعی قضائی خلاف شرع در امور حقوقی و کیفری است.
با اعمال این ماده، امکان نقض رأی قبلی و رسیدگی مجدد ماهوی فراهم میشود و حقوق اشخاص و ثالثین حفظ میگردد. استفاده درست از این ماده مستلزم ارائه مستندات کافی و رعایت مراحل قانونی است.
پرسش های متداول
ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری چیست؟
ماده ۴۷۷ قانونی است که امکان اعاده دادرسی آراء قطعی خلاف شرع را برای رئیس قوه قضائیه فراهم میکند و پروندهها به شعبه خاص دیوان عالی کشور ارجاع میشوند.
چه آراء و پروندههایی مشمول ماده ۴۷۷ میشوند؟
تنها آراء قطعی مراجع قضائی حقوقی و کیفریکه خلاف شرع بیّن باشند، مشمول ماده ۴۷۷ هستند و آراء داوری مشمول این ماده نمیشوند.
چگونه میتوان درخواست اعمال ماده ۴۷۷ را ثبت کرد؟
متقاضی میتواند به دبیرخانه ماده ۴۷۷ در دادگستری کل استان مراجعه کرده، مدارک و مستندات را ارائه دهد و پس از بررسی، پرونده به شعبه خاص دیوان عالی کشور ارجاع میشود.
دیدگاهها (1)
احمد روشن بین 09 شهریور 1404 - 18:28
ماده 477 واقعا یکی از بهترنی هاست
مقالتون خیلی خوب بود
دیدگاه شما