ابطال سند جعلی از پیچیده‌ترین و تخصصی‌ترین دعاوی حقوقی است که نیازمند دانش عمیق قضایی و تجربه عملی در این حوزه می‌باشد.
این فرآیند با توجه به نوع سند، مرجع صالح و شرایط اثبات جعلیت، از حساسیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
در این مقاله به بررسی کامل مراحل قانونی، شرایط ابطال و رویه‌های قضایی مربوط به اسناد مجعول می‌پردازیم.
مفهوم سند جعلی
سند جعلی به سندی اطلاق می‌شود که به صورت غیرقانونی، با تقلب یا تغییر در محتوای اصلی تهیه شده باشد.
مطابق ماده 1284 قانون مدنی، سند به نوشته‌ای گفته می‌شود که در مقام دعوا یا دفاع قابل استناد باشد.
انواع اسناد جعلی
- سند رسمی جعلی: اسناد صادره از مراجع رسمی که به صورت تقلبی تهیه شده‌اند
- سند عادی جعلی: اسناد عادی که محتوای آنها دستکاری شده است
- جعلیت مادی: تغییر فیزیکی در سند
- جعلیت معنوی: تغییر در مفاد و محتوای سند
مراجع صالح برای ابطال سند جعلی
- دادگاه کیفری
با توجه به مقررات ماده 215 قانون مجازات اسلامی و ماده 148 قانون آیین دادرسی کیفری:
- دادگاه صرفاً در مورد ضبط مال ناشی از جرم تصمیم‌گیری می‌کند
- اتخاذ تصمیم در مورد ابطال سند خارج از حدود ضبط مال است
- تعیین تکلیف ابطال سند با بازپرس می‌باشد
- دادگاه حقوقی
برای ابطال اسناد رسمی، مطابق ماده 71 قانون دفاتر اسناد رسمی:
- تنها محاکم دادگستری صلاحیت اعلام بی‌اعتباری سند رسمی را دارند
- دادسرا مجوز قانونی برای ابطال سند ندارد
- حکم قطعی دادگاه باید به سازمان ثبت اسناد اعلام شود
💡 توصیه: برای تنظیم دادخواست فنی و مستدل حتماً با آقای رسول خیابانی، وکیل متخصص در امور جعل و اسناد مشورت کنید.
شرایط و مدارک لازم برای ابطال سند جعلی
مدارک مورد نیاز
- ارائه دادخواست حقوقی ابطال سند به مرجع صالح
- ارائه ادله محکمه‌پسند برای اثبات جعلیت سند
- استعلام از مراجع مربوطه شامل ثبت اسناد و املاک
- ارائه نظریه کارشناسی رسمی دادگستری
- ارائه مدارک مثبته مبنی بر جعلیت سند
مراحل قانونی ابطال سند مجعول
- تقدیم دادخواست به دادگاه صالح
- تشکیل جلسات دادگاه و بررسی ادله
- اخذ نظر کارشناسی
- صدور حکم قطعی
- اعلام حکم به سازمان ثبت اسناد
نقش وکیل در ابطال سند جعلی
در مسیر پیچیده حقوقی اثبات و ابطال مجعولیت سند، مشاوره با وکیل متخصص ابطال سند مجعول ،آقای رسول خیابانی می‌تواند تضمین‌کننده موفقیت در فرآیند قانونی باشد.
ایشان با سال‌ها تجربه تخصصی در این حوزه و آگاهی از آخرین تغییرات قوانین و رویه‌های قضایی، می‌توانند راهنمای مطمئنی برای پیگیری این گونه پرونده‌ها باشند.
رویه قضایی و آرای مرتبط
نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مطابق نظریه شماره 7/99/310 مورخ 1399/04/01:
- دعوای ابطال سند پس از رسیدگی قبلی به اصالت سند مسموع نخواهد بود
- در صورت طرح دعوای ابطال به علل غیر از جعلیت، دادگاه مکلف به رسیدگی است
- احکام کیفری در موارد خاص برای دادگاه حقوقی لازم الاتباع است
رأی شعبه 19 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
- شاکی باید به تبع امر کیفری، دادخواست حقوقی ابطال سند را تقدیم مرجع حقوقی نماید
- ابطال سند رسمی نیازمند حکم قطعی دادگاه است
نمونه دادخواست ابطال سند جعلی
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی
خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نشانی]
موضوع: ابطال سند جعلی
با سلام و احترام؛
احتراماً اینجانب به استناد مدارک پیوست، مطلع شدم سند شماره [شماره سند] صادره به نام اینجانب جعلی و فاقد اعتبار قانونی می‌باشد.
با توجه به مفاد ماده [ماده مربوطه قانون مدنی/ثبت اسناد] و احراز جعل، تقاضای صدور حکم به ابطال سند مذکور و درج سوءاثر آن در دفاتر رسمی را دارم.
ضمناً پیوست‌ها شامل مدارک هویتی، اسناد مالکیت واقعی و گزارش کارشناس رسمی است.
خواهشمند است دستور رسیدگی صادر و حکم مقتضی صادر فرمایید.
با احترام،
📄 این متن صرفاً جهت آشنایی با نمونه دادخواست است؛ برای تنظیم دادخواست فنی و تخصصی حتماً با وکیل جعل، آقای رسول خیابانی، ارتباط بگیرید.
آثار حقوقی ابطال سند مجعول
آثار فوری ابطال
- سند از درجه اعتبار ساقط می‌شود
- کلیه آثار حقوقی ناشی از سند باطل می‌گردد
- در مورد اموال غیرمنقول، مفاد حکم در ملاحظات ثبت منعکس می‌شود
آثار ثانویه
- امکان طرح دعوای ضرر و زیان ناشی از جعل وجود دارد
- امکان پیگرد کیفری مرتکب جعل فراهم است
- اعاده وضع به حالت اولیه امکان‌پذیر می‌باشد
ابطال قولنامه جعلی
نحوه ابطال قولنامه جعلی به‌طور خلاصه به مراحل زیر است:
- جمع‌آوری مدارک و شواهد:
- اصل قولنامه و کپی آن
- مدارک هویتی مالک واقعی
- اسناد مالکیت رسمی (سند دفتر اسناد رسمی، پایان کار، پروانه ساخت و غیره)
- هرگونه مدرکی که جعل را اثبات کند (گزارش کارشناسی، شهادت شهود)
- تنظیم دادخواست:
- دادخواست باید به دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک ارائه شود.
- موضوع دادخواست: «ابطال قولنامه جعلی»
- خواسته: صدور حکم به ابطال قولنامه و جلوگیری از هرگونه اثر حقوقی آن
- ارجاع به کارشناس رسمی:
- دادگاه معمولاً نظر کارشناس رسمی دادگستری را برای اثبات جعل درخواست می‌کند.
- دعوت طرفین و رسیدگی:
- پس از ابلاغ دادخواست، طرف مقابل می‌تواند دفاع کند و دادگاه پس از بررسی مدارک، شهادت شهود و گزارش کارشناسی حکم صادر می‌کند.
- صدور حکم:
- در صورت احراز جعل، دادگاه قولنامه را باطل کرده و ثبت اثر آن در دفاتر رسمی را ممنوع می‌کند.
💡 نکته: برای اطمینان از صحت تنظیم دادخواست و استناد به مواد قانونی، بهتر است با وکیل متخصص در امور جعل و املاک مشورت کنید.
ابطال سند به جهت جعلیت
ابطال سند به جهت جعلیت زمانی مطرح می‌شود که سند صادره واقعیت مالکیت یا توافقات طرفین را منعکس نکرده و جعل شده باشد.
برای ابطال آن، دادخواست به دادگاه حقوقی محل وقوع ملک تقدیم و مدارک هویتی، اسناد مالکیت واقعی و گزارش کارشناس ارائه می‌شود.
دادگاه پس از بررسی مدارک و گزارش کارشناسی، در صورت احراز جعل، سند را باطل و اثر آن را در دفاتر رسمی حذف می‌کند.
ابطال معامله به دلیل جعل
ابطال معامله به دلیل جعل زمانی مطرح می‌شود که یکی از اسناد یا مدارک مؤثر در معامله جعلی بوده و معامله فاقد اعتبار قانونی گردد.
خواهان می‌تواند با ارائه مدارک هویتی، اسناد مالکیت واقعی و گزارش کارشناسی رسمی، دادخواست ابطال معامله را به دادگاه تقدیم کند.
دادگاه پس از بررسی مدارک و احراز جعل، معامله را باطل و اثرات حقوقی آن را لغو می‌کند.
شرط استماع دعوای ابطال سند جعلی پس از انتقال رسمی ملک
در صورتی که ملکی که سند آن به ادعای جعل مورد اعتراض است، متعاقباً به موجب سند رسمی دیگری منتقل شده باشد، دادگاه بدون آنکه به اصالت سند جدید تعرض کند، قابلیت رسیدگی به دعوای ابطال سند قبلی را ندارد.
به عبارت دیگر، انتقال رسمی ملک مانع رسیدگی به ابطال سند قدیمی است مگر آنکه سند جدید نیز مورد اعتراض قرار گیرد.
سخن پایانی
ابطال سند مجعول نیازمند تخصص، تجربه و آگاهی کامل از قوانین و مقررات مربوطه است. انتخاب وکیل مجرب و آگاه به رویه‌های قضایی، می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت این گونه پرونده‌ها داشته باشد.
با توجه به پیچیدگی‌های فرآیند ابطال و آثار گسترده آن، توصیه می‌شود در اولین فرصت از مشاوره حقوقی تخصصی بهره‌مند شوید.
دیدگاه شما