فرار از خدمت سربازی یکی از مسائل جدی است که به دلایل مختلف اتفاق میفتد که عمدهترین دلیل فرار از خدمت مشکلات خانوادگی، شرایط اقتصادی و شرایط روانی و جسمانی گزارش شده است. این عمل نهتنها به خود فرد ضرر میرساند؛ بلکه مشکلاتی برای خانواده و جامعه نیز ایجاد میکند.
سن خدمت سربازی
برابر با ماده ۲ قانون خدمت وظیفه عمومی هر فرد ذکور ایرانی از اول فروردینماه سالی که طی آن سال وارد سن ۱۹ سالگی میشود مشمول مقررات خدمت وظیفه عمومی خواهد شد.
مدت زمان خدمت
طبق ماده ۴ قانون مذکور مدت خدمت دوره ضرورت (24) ماه است و درصورتیکه مشمولان مازاد و یا کمتر از تعداد موردنیاز باشد ستاد کل با کسب اجازه از فرماندهی کل آن را به کمتر یا بیشتر از مدت دوره ضرورت تغییر میدهد.
تفاوت سرباز فراری با سرباز غایب
سرباز غایب فردی است که به سن مشمولیت (18سالگی) رسیده باشد و هنوز برای تکمیل و ارسال دفترچه اعزام به سربازی اقدامی نکرده باشد، اما فردی که خودش را به پادگان معرفی میکند اگر از ادامه خدمت سربازی (چه در دوران آموزشی و چه خدمت) خودداری کند سرباز فراری محسوب میشود.
مجازات قانونی فرار از خدمت
بر اساس ماده ۵۹ قانون جرائم نیروهای مسلح، کارکنان وظیفه نیروهای مسلح هرگاه در زمان صلح بیش از پانزده روز متوالی مرتکب غیبت شده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و چنانچه دستگیر شده باشند به حبس از سه ماه تا یک سال یا سه ماه تا یک سال اضافهخدمت محکوم میگردند.
همچنین برابر با ماده ۶۰ قانون فوق مجازات فرار از خدمت سرباز فراری خود معرف به ترتیب زیر است:
- مجازات فرار از خدمت برای بار اول
الف – چنانچه برای اولینبار مرتکب فرار از خدمت شده و ظرف مدت شصت روز از شروع غیبت مراجعت نمایند بدون ارجاع پرونده به مرجع قضائی در مقابل هر روز غیبت و فرار، دو روز به خدمت دوره ضرورت آنان افزوده میشود این اضافهخدمت بیش از سه ماه نخواهد بود.
- فرار از خدمت برای بار دوم
ب – چنانچه پس از مدت یاد شده در بند (الف) این ماده خود را معرفی کنند و یا سابقه فرار از خدمت داشته باشند بهحکم دادگاه به حبس از دو تا شش ماه محکوم میگردند.
- مجازات فرار از خدمت در زمان جنگ
ج – چنانچه در زمان جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا هنگامی که یگان مربوط در آمادهباش رزمی باشد و ظرف حداکثر دو ماه از تاریخ شروع جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا اعلام آمادهباش رزمی خود را معرفی کنند از تعقیب و کیفر معاف خواهند بود. درصورتیکه معرفی پس از مدت مذکور باشد یا در این مدت و یا پس از آن دستگیر شوند حکم فراری در زمان جنگ را خواهند داشت.
تبصره ۱ – فراریان مشمول بند (الف) فوق درصورتیکه مدعی عذر موجهی باشند، ادعای آنان در هیأتی که با شرکت فرماندهان و مسئولان عقیدتی سیاسی و مسئولان حفاظت یا معاونان آنان در سطح لشکرها، تیپهای مستقل، نواحی انتظامی و ردههای همطراز و بالاتر تشکیل میگردد بررسی شده و نظر اکثریت قطعی است. در صورت غیرموجه به تشخیص هیأت مذکور، بهتناسب روزهای موجه از اضافهخدمت وی کسر میگردد.
بخشش اضافهخدمت سربازی فراری
مطابق با تبصره ۲ ماده ۶۰ همین قانون درصورتیکه انجام بقیه خدمت این افراد مورد رضایت فرماندهان باشد ممکن است با تصویب هیأت یاد شده در تبصره (1) این ماده، تمام یا قسمتی از اضافهخدمت مزبور بخشیده شود.
قانون جدید معافیت سربازان فراری بالای هشت سال
بر اساس قوانین جدید، سربازان فراری که از آخرین تاریخ فرار آنان بیش از ۸ سال گذشته باشد و تاکنون مشغول به خدمت نشده باشند، مشمول معافیت میشوند. مدت فرار این افراد تا سال ۹۵ محاسبه میشود و درصورتیکه از آن زمان تاکنون خدمت ننموده باشند، میتوانند از مزایای معافیت بهرهمند شوند.
حکم فرار از خدمت پرسنل کادر
برابر با ماده ۵۶ قانون جرائم نیروهای مسلح اعضای ثابت نیروهای مسلح هرگاه در زمان صلح بیش از پانزده روز متوالی مرتکب غیبت شده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و حسب مورد به مجازاتهای ذیل محکوم میشوند:
الف – چنانچه شخصاً خود را معرفی نمایند به حبس از دو تا شش ماه یا محرومیت از ترفیع از سه تا شش ماه.
ب – هرگاه دستگیر شوند به حبس از شش ماه تا دو سال یا محرومیت از ترفیع ازشش ماه تا دو سال.
همچنین مستفاد از ماده 58 همین قانون چنانچه نیروهای مسلح ثابت ، ظرفمدت یک ماه از تاریخ شروع جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا اعلام آمادهباش رزمی،خود را معرفی کنند از تعقیب و کیفر معاف خواهند بود.
مرجع صالح رسیدگی به بزه فرار از خدمت وظیفه عمومی
رسیدگی به بزه فرار از خدمت وظیفه عمومی مشمولین، به جهت عدم معرفی به سازمان نظاموظیفه، در صلاحیت دادگاه عمومی است.
در همین راستا شعبه ۳۷ دیوان عالی کشور در دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۸۱۲۱۳۲۰۱۴۱۷ و بهعنوان مرجع حل اختلاف بین صلاحیت دادسرای آمل و دادسرای نظامی استان مازندران اشعار میدارد:
مشمول غایب، نیروی نظامی و انتظامی محسوب نشده و رسیدگی به غیبت وی از خدمت نظاموظیفه در صلاحیت دادگاه عمومی جزایی است.
همچنین شعبه ۱۴ دیوان عالی کشور نیز در دادنامه خود به شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۴۰۰۸۰۷ بیان میدارد: مرجع صالح رسیدگی به غیبت از خدمت نظاموظیفه، دادگاه عمومی است.
بنابراین مشمول غایب تا زمانی که به خدمت اعزام نشده باشد نظامی محسوب نمیشود و رسیدگی به جرم عدم معرفی بهنظام وظیفه برای انجام خدمت سربازی در صلاحیت دادگاه کیفری دو میباشد.
غیبت از خدمت سربازی
پرسش بسیار شایع که در زمینه خدمت انجاموظیفه وجود دارد آن است غیبت از خدمت سربازی جرم محسوب میشود یا تخلف است؟
شعبه ۴۳ دیوان عالی کشور در دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۸۳۵۴۱۴۰۰۰۴۷ اعلام میدارد:
غیبت از خدمت سربازی جرم نبوده و فقط موجب اضافهخدمت است و صدور حکم محکومیت متهم به جزای نقدی بدل از محرومیت موقت از دریافت کارت معافیت، فاقد وجاهت قانونی است.
حکم اخراج کارکنان فراری نیروی انتظامی
برابر با ماده ۱۱۲ قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، کارکنانی که مدت غیبت آنان در زمان صلح پانزده روز و در زمان جنگ از پنجروز تجاوز نماید فراری محسوب میگردد.
حقوق و مزایای این قبیل کارکنان از تاریخ غیبت قطع میگردد و کارکنان فراری پس از معرفی یا دستگیری بلافاصله شروع به خدمت نموده و به اتهام فرار آنان برابر مقررات کیفری مربوط رسیدگی میشود.
طبق گفته بهترین وکیل در قم مطابق تبصره یک قانون مذکور: هرگاه مدت فرار کارکنان پایور و پیمانی بالغ بر شش ماه گردد از زمان
آغاز فرار اخراج میگردند و پس از آن برابر مقررات کیفری مربوط محاکمه شده و در صورت صدور رأی برائت و یا منع پیگرد حکم اخراج لغو خواهد شد.
لازم به ذکر است کارکنان فراری نیروی انتظامی مشروط بر دریافت حکم برائت یا منع تعقیب حکم اخراج آنان لغو میگردد.
شرایط اخراج پرسنل سپاه در صورت فرار از خدمت
مستفاد از تبصره ماده ۱۰۵ قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی:
هرگاه مدت فرار پرسنل بالغ بر ۶ ماه گردد از زمان آغاز غیبت اخراج شده محسوب میگردند و پس از آن برابر مقررات کیفری محاکمه شده و فقط در صورت صدور رأی برائت یا قرار موقوفی تعقیب یا منع پیگرد حکم اخراج نیز کان لمیکن خواهد شد.
اخراج کارکنان فراری ارتش تبصره ماده ۹۶ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز دراینخصوص مقرر میدارد: هر گاه مدت فرار پرسنل کادر ثابت بالغ بر ۶ ماه گردد از زمان آغاز غیبت اخراج میگردند.
مشاوره با وکیل
وکیل خوب در قم آماده ارائه خدمات به متقاضیان در این زمینه بوده و میتواند اطلاعات و نکات مورد نیاز را در اختیارتان قرار دهد. اگر نیاز به مشاوره حقوقی با وکیل قم دارید میتوانید با شماره تماس مندرج در سایت ارتباط بگیرید.
بدون دیدگاه